top of page
  • Foto van schrijvergids53

Louis Boeckmans: "En toch gaan we naar huis"!


Louis Boeckmans tijdens de Bedevaart van 2019 nav 75 jaar Bevrijding Fort van Breendonk. © Gids53

Louis Boeckmans groeit op in een kroostrijk gezin op een boerderij in Tessenderlo. Hij ziet het levenslicht op 20 juni 1923. Voor mij is dat jaartal wel een beetje speciaal, omdat het ook het geboortjaar was van mijn beide grootvaders zaliger.

Familiefoto 1940. © Familiearchief Boeckmans.

Als hij 13 is gaat hij met vader Stinus mee uit werken in de fabriek van Tessenderlo Chemie, die sinds de 19e eeuw midden in het dorp staat!

In 1941 sterft Fonske Boeckmans aan de kroep. Op de foto zie je de 17-jarige Louis rechts met de pet; Fons is de jongen links die naar de grond kijkt. Zijn broertje verliezen op zo'n jonge leeftijd is voor Louis altijd een gemis gebleven. Broer Jef, met wie Louis lief en leed zal delen tijdens hun gevangenschap, is de jongeman links met zwarte das.

Louis en vader Stinus zijn op 29 april 1942 aan het werk op de fabriek, wanneer er 200 ton ammoniumnitraat explodeert en de hele site en een groot deel van het dorp wordt verwoest.

Er vallen 189 doden te betreuren, waaronder 37 schoolkinderen, er zijn meer dan 900 gewonden… De verwoesting is met geen pen te beschrijven, vandaar dat ik hier ook enkele foto's deel met beelden van wat Louis en vele Looienaren die dag hebben moeten aanschouwen. Eddy Vandepoel heeft er een tiental jaar geleden een mooie documentaire over gemaakt. Kijk zeker eens op http://www.focushistory.be/de_ramp_van_tessenderlo.html als je nog meer visuele informatie zoekt. Via deze weg dank ik Eddy ook nog eens dat ik zijn documentaire “Verzet en Vergelding mocht bewerken om de stem van Louis te gebruiken in de podcast.

Louis zal na de ontploffing het leven redden van Phil Vandepoel, en deze laatste recruteert de jonge Boeckmans voor de Belgische Nationale Brigade, een koningsgezinde verzets-groep. Louis zal vooral spionage-opdrachten uitvoeren tot hij wordt gepakt op 11 juli 1944. 2 weken later, op 24 juli worden hij en zijn broer naar het Fort van Breendonk gevoerd en ondervinden ze aan den lijve wat een SS-gevangenis doet met een mens. (lees ook de blogpost over Israel Neumann). Net voor hun deportatie beleven de broers een horrornacht, wanneer de zwaar verminkte Dirk Sevens in hun kamer wordt binnen geworpen (lees blogpost over Dirk Sevens). Op 8 augustus gaan ze op transport naar Buchenwald. Vanuit de trein kan Louis een boodschap voor thuis werpen; wonder boven wonder wordt ze ook thuis in Vorst afgeleverd (lees de blogpost "onheilsboodschap op een geluksbriefje").

Na 13 dagen in het tentenkamp van KL Buchenwald, worden Louis en zijn makkers opnieuw weggevoerd, ditmaal naar een van de voorkampen of satelieten van het hoofdkamp.

In en rond het stadje Blankenburg, gelegen aan de noordzijde van het Hartzgebergte in centraal Duitsland, richt de SS meerdere kleinere werkkampen op, ter ondersteuning van de wapenindustrie in en rond Dora- Mittelbau. Louis en Jef komen terecht in het kamp van Blankenburg-Oesig. Ze bouwen zelf de barakken en werken verder vooral in het Totenkommando, in de bouw-ploeg. Het leven is er miserabel! De broers takelen elke dag verder af tot ze bijna wandelende lijken zijn.

Vanaf april 1945 worden vele kampen ontruimt door de SS, de geallieerden zijn op komst. Alle 600 gevangenen van Blankenburg-Oesig worden via de Elbe op Dodenmars gestuurd. Na meer dan 100 km te voet te hebben afgelegd, uitgehongerd en afgemat, komen ze aan in een schuur in Sarau. Daar worden ze op 30 april bevrijd door het Zweedse Rode Kruis olv de graaf Bernadotte van Zweden.

Louis is de uitputting nabij. Hij lijdt aan tifus en op het transport richting Zweden krijgt hij een massieve bloeding. Gelukkig voor hem is er direct medische hulp nabij. Dat zal zijn leven redden. Soms heb je geluk nodig, echt nodig. Vele van zijn medegevangen zijn begin mei 1945 op de Cap Arcona en de Thielbek gezet, je kan ze drijvende concentratiekampen noemen. De RAF bombardeert beide schepen. 8000 mensen komen om het leven.

Aangekomen in Trelleborg, Zweden heeft Louis meer dan 3 maanden nodig om te genezen én om terug op krachten te komen. Nadat hij het hospitaal heeft verlaten gaat hij als loonarbeider aan de slag bij lokale boeren. In juli 1945 keren beide broers weer naar België terug. Het onthaal en het weerzien is uitbundig!

Louis Boeckmans is bijna dag op dag 1 jaar van huis geweest, waarvan hij 9 maanden in een concentratiekamp heeft doorgebracht. Kijk voor extra beelden ook nog op deze site.

Hij zal op 24 juli 2021, 98 jaar oud, naar hemel gaan, 77 jaar nadat hij op dezelfde dag de Hel van Breendonk was binnengegaan.

Als je het hele verhaal wil kennen, luister dan vooral naar de hele podcastreeks over zijn belevenissen voor en tijdens WOII.


-----

Bronnen:

Podcast Historische Vertelsels over mensen van bij ons, reeks 4

Gesprekken met Louis en Lydia Boeckmans vanaf 2018.


BOECKMANS, L., Mijn verhaal, 1942-1945, Tessenderlo, 2015.

RODEN, D., Ondankbaar België. De Duitse repressie in de Tweede Wereldoorlog, Amsterdam, 2018.

VANDEPOEL, E., Verzet en vergelding, DVD, 2 delen, 2006.

GEETS, L., 1 jaar en 2 dagen, DVD, 2020.


Websites:

Recente blogposts

Alles weergeven
bottom of page