Aalmoezenier Cuypers en de noodlottige trip van de Comte de Smet de Naeyer, 1906.

Podcast: https://www.gidsnummer53.com/podcasts ; Spotify: https://open.spotify.com/episode/0c4GBiLWyZi3OUErhr9baX?si=NFcMy1WASqufOSCJYcSH8g

Eduard Cuypers (r) en commandant Fourcault aan boord van de Comte, net voor de 2e afvaart, 11 april 1906.

Op 13 januari 1905 is de Comte terug in de haven van Antwerpen na een reis die 11 maanden had geduurd. Onderweg waren ze 2 bemanningsleden verloren aan ziekte; toch was het groot feest aan de kades en 'opt Schoon Verdiep'. De Gazet van Antwerpen is lyrisch, getuige deze krantenkop van die dag.

13 januari 1906. 's Lands bronader, de hartenklop van ons bemind Antwerpen, de Schelde'! © Historisch Archief GvA.

Overal is het feest, ook in Stabroek. Acht dagen na de aankomst in Antwerpen, wordt Eduard feestelijk binnengehaald in zijn geboortedorp. Een bedankmis en 's avonds een echte bonte avond ter ere van Stabroek's aalmoezenier. De affiches beloofden een leuke avond en nacht. Er werden theaterstukken opgevoerd, blijspelen, luimige spelen, komieke

trio's traden op... kortom, het was om te lachen. De 'huldezang' die de festiviteiten openden, is echter een staaltje van bombastische grootspraak aan het adres van de Eduard Cuypers. Ik vraag me af of de priester zich wel kon vinden in dergelijk heldenepos. Volgens mij was hij daar te bescheiden en te altruïstisch voor. Hoe overdreven de lofbetuigingen ook waren, ze geven wel aan hoe men naar Cuypers keek in zijn dorp.

Maar ook na de ramp en de dood van Eduard, verschijnen er lofdichten op zijn leven. Er is deze In Memoriam die gemaakt werd ter ere van de begrafenis; in de Gazet van Antwerpen van 1 juli 1906 een lang gedicht ter ere van de aalmoezenier van de hand van Jozef Crets. Men geraakte maar niet uitgeschreven over Cuypers.

In Memoriam Eduard Cuypers, uit, GEERTS, G., Rusthuis Aalmoezenier Cuypers te Stabroek 1908-1983, p.18.

In de Città (GvA) van 18 april 2021 schrijft Paul Hendrickx over de ramp en de laatste uren van de Comte. https://www.gva.be/cnt/dmf20210416_93343874

Ook in Het Polderke van 16 april 2021 is er veel aandacht voor de 115e verjaardag van de ramp: https://www.polderke.com/stabroekse-aalmoezenier-cuypers-kreeg-heldenstatus/

--------

Bronnen:

GEERTS, G., Rusthuis Aalmoezenier Cuypers te Stabroek 1908-1983, in: Polderheem, n°3 (18e jgn), 1983, 58 p.

JOPPEN, W. en JOPPEN, L., Kroniek van Stabroek. 1250-2008. Heruitgave van 'Kroniek van Stabroek 1250-1980', Stabroek, 2008.

MOUS, W., Van "Gesticht" en Godshuis tot Rust & Verzorgingstehuis Aalmoezenier Cuypers te Stabroek. Schets van een levend monument, in: Heemkring Molengalm, n°4 (6e jgn), 2004.

'De twee reizen van het Schoolschip "Comte de Smet de Naeyer", uitgegeven ten profijte van schoolschip's gedenkzuil, 1907.

BULCKAERT, L., Doofpot anno 1906: schipbreuk Belgische marine, in: Brussel deze week, 14/10/2006.

Archief GvA:

13/01/1906, De 'Comte de Smet de Naeyer' in de haven, GvA, p. 2.

25/04/1906, 'Vergaan van het Schoolschip', GvA, p. 4.

02/05/1906, 'De overlevenden van den 'Comte de Smet de Naeyer' op vasten grond', GvA, p. 1.

03/05/1906, 'Het vergaan der 'de Smet de Naeyer', GvA, p. 3.

01/06/1906, 'De ramp van Belgisch Schoolschip 'Comte de Smet de Naeyer'. Wijlen den Eerweerden heer CUYPERS, aalmoezenier en zijne heldhaftige lotgenooten', GvA, p. 3.

15/04/2006, De ramp die een raadsel bleef, GvA, p. 72.

Digitaal:

https://www.hln.be/weernieuws/overzicht-van-de-zwaarste-aardbevingen-sinds