Podcast: https://www.gidsnummer53.com/podcasts ; Spotify: https://open.spotify.com/episode/53lqBzKaK049Zpzisqd0iJ?si=fc272ad28cef479d
Start alvast je lectuur met de blog over Cuypers uit de reeks Discover Stabroek @ home. Je kan die hier lezen.
De jonge Eduard, door zijn vrienden Ward genoemd, loopt school in Stabroek en al snel wordt hij naar het Kempens "Pastoorsfabriekske" in Hoogstraten gestuurd. Na het Klein Seminarie 6 jaar doorlopen te hebben, gaat hij naar Mechelen naar het Groot Seminarie om priester te kunnen worden.
Maar alvorens in Mechelen af te studeren, behaalt hij op 19 jarige leeftijd nog een ander diploma. In maart 1891 doet Eduard voor de vrederechter in Ekeren een examen in “bekwaamheid voor provinciaal en gemeentekiesrecht”. Dit geeft hem recht om te stemmen, 6 jaar voor zijn meerderjarigheid!
Als diaken, dat is een hulppriester die onderweg is om een echt priester te worden, wordt Eduard gevraagd om godsdienstleraar te worden in het net opgerichte Sint Jan Berghmanscollege in de Jodenstraat/Meir in Antwerpen. Hij zou er 9 jaar les geven aan de 6e jaars.
Eduard zijn eerste poging om uit te breken, de wijde wereld in, was in 1899, toen in China de Bokseropstand uitbrak. De Boksers waren ultra-nationalisten, die terug wilden naar de traditionele Chinese maatschappij, weg van de nefaste Westers invloeden in hun land. Na een moorddadige raid op Peking, grepen Amerika en Europa in, zonder Belgische deelname; de opstand werd bloedig onderdrukt (zie foto rechts: Amerikaans troepen in Peking tijdens vergelding. H. Charles McBarron, Jr). Cuypers zou nog even in België moeten blijven, maar zijn kans zou nog komen enkele jaren later.
België's eerste schoolschip, genoemd naar zijn grote bezieler, Gentenaar graaf Paul de Smet de Naeyer, minister van handel en later zelfs Eerste Minister van ons land. "Making Belgium Great, not again, just great"! Donald Trump heeft niets uitgevonden hoor! België probeerde op alle vlakken mondiaal mee te spelen: kolonies, overzeese gebieden en handel, industrie en export... en we slaagden daar als kleine land behoorlijk goed in zelfs.
De oprichting van de Association Maritime Belge met steun van koning Leopold II en een investering van meer dan 600.000 oude Belgische Franken (nu ca. 3.6 miljoen Euro) om een stalen 3-master te laten bouwen, kan enkel in dat licht gezien worden. België had dringend nood aan geschoold personeel wilde het de wereldzeeën bevaren en handel drijven met alle continenten!
Op de foto rechts zie je de gekapseisde Comte de Smet de Naeyer in de Dockyards van Aberdeen (© Felixarchief, Antwerpen). Vanaf het begin liep het al goed fout met het schoolschip.
Maar uiteindelijk zou het schip toch in Antwerpen geraken en kon de AMB beginnen met het recruteren van een commandant. Gustave Fourcault, afkomstig uit de Hoge Venen, 43 jaar en oude zeerot, krijgt de eer om het schip te leiden. Hij start in 1904 met de samenstelling van zijn bemanning, waaronder een aalmoezenier!
Bekijk zeker ook mijn vlog over straatnamen in Stabroek (vanaf 4:02): https://www.youtube.com/watch?v=gU7xA4CocBM
--------
Bronnen:
GEERTS, G., Rusthuis Aalmoezenier Cuypers te Stabroek 1908-1983, in: Polderheem, n°3 (18e jgn), 1983, 58 p.
JOPPEN, W. en JOPPEN, L., Kroniek van Stabroek. 1250-2008. Heruitgave van 'Kroniek van Stabroek 1250-1980', Stabroek, 2008. MOUS, W., Van "Gesticht" en Godshuis tot Rust & Verzorgingstehuis Aalmoezenier Cuypers te Stabroek. Schets van een levend monument, in: Heemkring Molengalm, n°4 (6e jgn), 2004.
'De twee reizen van het Schoolschip "Comte de Smet de Naeyer", uitgegeven ten profijte van schoolschip's gedenkzuil, 1907.
BULCKAERT, L., Doofpot anno 1906: schipbreuk Belgische marine, in: Brussel deze week, 14/10/2006.
Archief GvA:
13/01/1906, De 'Comte de Smet de Naeyer' in de haven, GvA, p.2.
15/04/2006, De ramp die een raadsel bleef, GvA, p72.
Digitaal:
https://historiek.net/bokseropstand-china-1899-1900/76969/